Bir önceki dersimizde, Rusçada "Кто?" ve "Что?" soru zamirleri ile yapılan basit soru cümlesi yapısını gördükten sonra, bu dersimizde soru zamiri olmadan yapılan basit soru cümlelerini görecek ve bunlara basit olumlu cümleler ile cevap vermeyi öğreneceğiz.
Rusçada, Türkçede olduğu gibi, soru eki bulunmamaktadır. Bu sebeple Rusçada, "kim?", "ne?", "ne zaman?" vb. soru zamiri içermeyen sorular yapılırken, söylenilenin soru olduğunun anlaşılabilmesi için, cümlenin sonuna soru işareti (?) konulmalıdır. Bahsedilen durum yazılı ortam için geçerlidir. Konuşmada ise soru, ses tonunun düzenlenmesiyle, vurgu yoluyla yapılmaktadır.
Soru zamiri içermeyen soru cümleleri, yazıda ve konuşmada olumlu cümleden yukarıdaki özellikler ile ayrılmaktadır. Şimdi bu anlatılanları örnekler ile daha iyi pekiştirelim.
Örnekler:
Hatırlayacağınız üzere üçüncü dersimiz olan Rusça Temel Sözcükler ve Basit Cümle Yapısı başlıklı dersin sonunda Rusçadaki basit cümle yapısına kısaca değinmiştik. Şimdi orada verdiğimiz örnekleri alarak, yukarıdaki anlatılanlara uygun bir şekilde soru olarak kullanalım. Böylece konumuzu daha iyi pekiştirmiş olacaksınız.
Basit Cümleler:
- Это книга. - Bu kitap(tır).
- Это ключ. - Bu anahtar(dır).
- Это телефон. - Bu telefon(dur).
Soru Cümleleri:
- Это книга? - Bu kitap (mı)?
- Это ключ? - Bu anahtar (mı)?
- Это телефон? - Bu telefon (mu)?
Gördüğünüz gibi yukarıdaki basit cümleler yazılı ortamda soru işareti aldıklarında, artık birer soru cümlesi görevi görmeye başladılar. Konuşmada ise bu, vurgu ile yapılmaktadır.
Rusça Olumlu Cümle
Yukarıdaki formda yöneltilen sorulara olumlu cevap verirken kurulan yapı ise şu şekilde olacaktır:
- Это книга? - Bu kitap (mı)?
- Да, это книга. - Evet, bu kitap (tır).
"Да" kelimesi bildiğiniz üzere Rusçada evet anlamındadır. Yukarıdaki soru zamiri olmadan yöneltilen sorulara, olumlu cevap verilirken öncelikle "да" edatı kullanılır ve ardından ise yine soruda sorulduğu şekliyle "это" işaret zamiri ve öğrenilmek istenilen isim eklenir.
Ders 6: Rusçada Olumsuz Cümle
